Rozbudowa hali eksperymentalnej Centrum Promieniowania Synchrotronowego SOLARIS
20 sierpnia 2020, 16:27Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przyznało Centrum Promieniowania Synchrotronowego SOLARIS dotację na rozbudowę hali eksperymentalnej. Do 2022 roku powiększy się ona o ponad 2000 m2. W nowej części zostaną wybudowane 4 linie badawcze, których umiejscowienie w obecnie istniejącej przestrzeni byłoby niemożliwe, ponieważ wymagają one dużej odległości próbki od źródła promieniowania synchrotronowego.
Stukając do wrót pyłowych gigantów
12 stycznia 2021, 11:06Międzynarodowy zespół naukowców, w tym dwoje naukowców z NCBJ - Katarzyna Małek i William Pearson, rzucił nieco światła na złożone procesy fizyczne związane z wytwarzaniem pyłu, metali i gwiazd w ewolucji galaktyk. Badacze przeanalizowali dużą próbkę odległych pyłowych galaktyk, wykrytych za pomocą ALMA. Badanie, opublikowane w Astronomy & Astrophysics, ujednoliciło metody obserwacyjne i teoretyczne, znajdując dowody na szybki wzrost pyłu w młodych, ale już bogatych w metale galaktykach w odległym wszechświecie.
Nowe kierunki badań w Wielkim Zderzaczu Hadronów
26 maja 2021, 12:15Badacze z całego świata będą po raz drugi debatować nad przyszłością nowego kierunku badań w Wielkim Zderzaczu Hadronów pod Genewą, który ma zaowocować szczegółowymi pomiarami wysokoenegetycznych neutrin oraz otworzy nowe drogi poszukiwań ciemnej materii. Współautorem dyskutowanej propozycji nowego eksperymentu FLArE jest dr Sebastian Trojanowski z AstroCeNT i Zakładu Fizyki Teoretycznej NCBJ.
Polsko-chińska współpraca nad prozdrowotnym nabiałem
25 sierpnia 2023, 06:53Naukowcy z Wydziału Nauki o Żywności Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie oraz Uniwersytetu Technologii i Biznesu w Pekinie i innych chińskich uczelni przez kilka lat pracowali nad stworzeniem nabiału o specjalnych właściwościach zdrowotnych. Projekt DairyFunInn ruszył w roku 2019. Został zgłoszony do konkursu ogłoszonego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Poradził sobie z konkurencją i zajął trzecie miejsce, otrzymując 2 miliony złotych dofinansowania. Zakończył się w lipcu, a jego efektem jest opracowanie nowego sposobu uzyskiwania wybranych frakcji białek z mleka czy maślanki, które mogą być wykorzystywane w leczeniu i zapobieganiu cukrzycy czy nowotworom.
Badania DNA zdradzają, skąd pochodziła służba Inków w Machu Picchu
31 lipca 2023, 12:58Zachowana historia imperiów to przede wszystkim historia ich elit. To po nich pozostają wspaniałe zabytki archeologiczne czy zabytki pisane. Nie inaczej jest w przypadku państwa Inków. Jednym z najbardziej znanych stanowisk archeologicznych związanych z Inkami jest Machu Picchu, pałac rodziny królewskiej, centrum ceremonialne i gospodarcze. Niedawno przeprowadzone w nim badania sugerują, że powstało dekady wcześniej, niż dotychczas przypuszczano i należy zmienić chronologię historii Inków. Teraz zaś naukowcy wykorzystali DNA by określić miejsce pochodzenia służby królewskiej, yanacona i aclla, przebywającej w Machu Picchu.
Nowe lęgowiska bardzo rzadkiego ptaka
22 marca 2010, 12:14W Meksyku zlokalizowano 3 nowe miejsca lęgowe jednego z najrzadszych ptaków świata – spizeli szarolicej (Spizella wortheni). Ponieważ znajdują się one w stanach Nuevo León i Coahuila de Zaragoza, potwierdza się, że gatunek potrzebuje do zakładania gniazd pustynnych krzewów.
Nowa metoda badania historycznego atramentu
24 czerwca 2014, 10:54Atramenty wykorzystane w dokumentach historycznych mogą pomóc w ocenie wartości pracy czy prześledzeniu szlaków handlowych. Naukowcy podkreślają także, że wiedząc, jak się rozkładają, będą mogli lepiej konserwować różne dzieła.
Słynne brązy z Beninu wytwarzano z metalu pochodzącego z Nadrenii
11 kwietnia 2023, 12:21Brązy z Beninu są jednymi z najwspanialszych przykładów sztuki afrykańskiej. To tysiące metalowych plakietek i rzeźb, które w przeszłości zdobiły pałac królewski w Królestwie Beninu (obecnie stan Edo w Nigerii). Są tak doskonałe, że gdy dotarły do Europy spotkały się z niedowierzaniem. Sądzono, że jest niemożliwe, by ludy Afryki wytwarzały sztukę o tak wysokiej jakości. Teraz okazuje się, że głównym źródłem materiału, z którego powstawały zabytki pomiędzy XV a XVIII wiekiem były... dzisiejsze Niemcy.
Tytan zdradza historę supernowej
20 lutego 2014, 12:14Astronomom udało się zajrzeć do wnętrza eksplodującej gwiazdy w ostatnich minutach jej życia. Przeprowadzenie tego typu obserwacji było możliwe dzięki wystrzelonemu w czerwcu 2012 roku satelicie NuSTAR, którego zadaniem jest wykonywanie pomiarów promieniowania X z wysokoenergetycznych źródeł, takich jak supernowe czy czarne dziury.
Tegoroczna marsjańska misja NASA przeszła krytyczny test
7 lutego 2018, 11:29NASA informuje, że jej kolejna marsjańska misja, InSight, z powodzeniem przeszła kluczowy test paneli słonecznych. InSight wyląduje na Marsie w listopadzie bieżącego roku.
